Η Σέριφος, νησί των Δυτικών Κυκλάδων, είναι σημαντική από τους προϊστορικούς χρόνους για το πλούσιο σε μετάλλευμα υπέδαφός της.
Αναπόσπαστο τμήμα της ιστορίας της Σερίφου, αποτελούν τα μεταλλεία από την αρχαιότητα έως σήμερα. Τα πλούσια μεταλλεύματα της Σερίφου έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης από την αρχαιότητα έως τα νεότερα χρόνια και τα ίχνη της διαχρονικής αυτής εκμετάλλευσης είναι διάσπαρτα και ιδιαίτερα εμφανή στη ΝΔ μεταλλοφόρα πλευρά του νησιού (Κουταλάς, Μεγάλο ή Μία Χωριό, Μεγάλο Λειβάδι). Η παρουσία αρχαίων Πύργων κοντά τους (Άσπρος Πύργος, Ψαρόπυργος, Πύργος στη Φλέα) μαρτυρά ότι οι οχυρές αυτές κατασκευές είχαν σχέση με αυτά.
Οι παλαιότερες μεταλλουργικές δραστηριότητες ανάγονται στους Πρωτοκυκλαδικούς χρόνους (3η χιλιετία π.Χ.). Για τους προϊστορικούς χρόνους, η μεταλλουργική δραστηριότητα τεκμηριώνεται από αρχαιομεταλλουργικές έρευνες και από ευρήματα επιφανειακών και ανασκαφικών ερευνών, που πιστοποιούν κατεργασία μεταλλευμάτων, μολύβδου και αργύρου και παραγωγή χαλκού κατά την 3η χιλιετία π.Χ. στη θέση Σκουριές ή Σωρός πάνω από τον Αβεσαλό και υποδεικνύουν σχετική δραστηριότητα στον πρωτοκυκλαδικό οικισμό των Πλακαλώνων στο Μέγα Λειβάδι, όπου έχει βρεθεί μεγάλος αριθμός μεταλλουργικών καταλοίπων. Μνείες για ύπαρξη αρχαίων στοών γίνονται σε περιηγητικά κείμενα του 18ου και του 19ου αιώνα και αρχαία μεταλλεία στο νοτιοδυτικό τμήμα του νησιού σημειώνονται σε χάρτες της εποχής. Στοές και τυχαία ευρήματα αρχαϊκών και κλασικών χρόνων στο Σπήλαιο Σταυρακόπουλο, αλλά και ύστερων κλασικών και ελληνιστικών χρόνων (λύχνοι και νομίσματα), καθώς και ίχνη εκκαμίνευσης χαλκού, ίσως ακόμη μολύβδου και αργύρου, αναφέρονται από διάφορους ερευνητές, που ασχολήθηκαν με τη Σέριφο.
Κατά την περίοδο του Δουκάτου του Αρχιπελάγους και της κυριαρχίας των Βενετών, τον 14ο αιώνα, έγιναν εντατικές εξορύξεις για να καλυφθούν οι ανάγκες της μεγάλης ναυτικής δύναμης της εποχής. Οι περιηγητές κάνουν λόγο για τη μεταφορά σκλάβων στις υπόγειες στοές και για την ύπαρξη τεσσάρων φέουδων στο νησί, χωρισμένων βάσει των μεταλλοφόρων ζωνών.
Στην πιο πρόσφατη ιστορία του νησιού η μεταλλευτική δραστηριότητα, αποκλειστικά εξορυκτική, αφορούσε κυρίως στην εκμετάλλευση των πλούσιων κοιτασμάτων σιδήρου. Για έναν περίπου αιώνα, από τα τέλη του 19ου αιώνα έως τις αρχές της δεκαετίας του 1960, τα μεταλλεία αποτέλεσαν τη σπουδαιότερη πλουτοπαραγωγική πηγή του νησιού και άφησαν πίσω τους αναρίθμητες δαιδαλώδεις στοές, σιδηροτροχιές, σκουριασμένα βαγόνια, εγκαταλελειμμένες μεταλλευτικές εγκαταστάσεις και σκάλες φόρτωσης στις περιοχές του Μεγάλου Λειβαδιού και του Κουταλά. Ο οικισμός στο Μεγάλο Λειβάδι με τις χαρακτηριστικές οικίες των εργατών, τον αστυνομικό σταθμό, το αγρόκτημα με το περίπτερο και το Διοικητήριο της νεότερης μεταλλευτικής εταιρείας, έργο του Τσίλλερ, και το Δημοτικό Σχολείο, αποτελεί κηρυγμένο Ιστορικό τόπο και σ’ αυτόν έλαβαν χώρα τα αιματηρά γεγονότα της πρώτης απεργίας στην νεότερη Ελλάδα, τον Αύγουστο του 1916, για την καθιέρωση της οκτάωρης εργασίας.
